تأثیر مسئولیت اجتماعی و جهت‌گیری زیست‌محیطی بر عملکرد بازاریابی با توجه به نقش میانجی جهت‌گیری بازاریابی سبز (مطالعه موردی: شرکت زر ماکارون)

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده علوم انسانی، واحد بویین زهرا، دانشگاه آزاد اسلامی، بویین زهرا، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، واحد بویین زهرا، دانشگاه آزاد اسلامی، بویین زهرا، ایران

10.22034/jsqm.2020.241591.1216

چکیده

چالشی که سازمان‌ها با آن روبه‌رو هستند تغییر ارزش‌های اجتماعی همانند دیگر عناصر محیطی بازاریابی طی زمان است که باعث می‌گردد مسئولیت اجتماعی شرکت از اهمیت دوچندانی نسبت به گذشته برخوردار شود، پس به منظور اطمینان از موفقیت، عملکرد بازاریابان و محصولات و خدمات ارائه شده توسط شرکت همگام با رعایت مسائل زیست محیطی و هماهنگ با جامعه بایستی تغییر یابند. لذا در این مطالعه تأثیر مسئولیت اجتماعی و جهت‌گیری زیست محیطی بر عملکرد بازاریابی با توجه به نقش میانجی جهت گیری بازاریابی سبز در شرکت زر ماکارون بررسی می‌شود. این پژوهش، از نظر هدف در زمره پژوهش‌های کاربردی قرار می‌گیرد و از نظر نحوه گردآوری داده ها، تحقیقی توصیفی پیمایشی است. نمونه آماری آن شامل 120 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت زر ماکارون بوده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارد استفاده شده و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون معادلات ساختاری در نرم افزارAMOS بهره گرفته شده است. نتایج حاکی از آن است که مسئولیت اجتماعی بر عملکرد بازاریابی از طریق نگرش تاکتیکی،استراتژیک و داخلی بازاریابی سبز تأثیر معنی دار و مثبتی دارد. استراتژی زیست محیطی بر عملکرد بازاریابی از طریق جهت‌گیری بازاریابی سبز تأثیر معنی دار و مثبتی دارد.

کلیدواژه‌ها


پژوهش­نیا، ق. 1393. بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت­ها و تمکین مالیات (مطالعه موردی: اداره کل امور مالیاتی جنوب استان تهران). پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین­الملل قشم.
چگینی اصلی، ر و صالح اردستانی، ع. 1395. اندازه­گیری تأثیر ابزارهای بازاریابی سیار بر رفتار خرید مصرف­کنندگان. فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری، دوره 2، شماره 2، 13-1.
حکمت­نژاد ح. 1392. بررسی تأثیر استراتژی بازاریابی سبز بر عملکرد اقتصادی محیطی شرکت. دانشگاه آزاد اسلامی یزد.
حسینی س 1390. بررسی رابطه میان عملکرد بازاریابی و مزیت رقابتی در بانک­های تجاری استان کردستان (مطالعه موردی: بانک­های شهر سنندج). پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.
درخشان­خواه، ن. 1394. بررسی تأثیر بازاریابی سبز در کاهش هزینه­ها در زنجیره تأمین سبز. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه.
صالحی، ص. 1390. رفتارهای محیط­زیستی، دانش محیط­زیستی و تحصیلات. علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران، سال 2-18، شماره­های 3 و 4، 220-201.
صالحی عمران، ا، ثابتی، ع، حسن­زاده، س. 1391. بررسی اهمیت شاخص­های مسئولیت اجتماعی شرکت­ها در مراکز صنعتی و دانشگاه­ها. فصلنامه آموزش عالی ایران، سال چهارم، شماره دوم.
صالحی­عمران، ا و آقامحمدی، ع. 1387. بررسی دانش، نگرش و مهارت­های زیست­محیطی معلمان آموزش دوره ابتدایی استان مازندران. فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 95، 117-90.
صفری ع، عباسی ف، گلشاهی ب. 1394. شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد بازاریابی شرکت­های داروسازی: نقش میانجی­گری بازاریابی اخلاقی. پژوهش­های مدیریت در ایران، دوره 19، شماره 4، 115-95.
علی عربی، ل و کاظمی، ع. 1399. تاثیر متقابل جهت گیری بازاریابی سبز استراتژیک و بازاریابی سبز داخلی بر مزیت رقابتی. شماره 47، 104-87.
فخاری ح، رضایی پیته­نوئی ی، نوروزی م. 1395. تأثیر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت بر کارایی سرکایه­گذاری. راهبرد مدیرت مالی، سال چهارم، شماره پانزدهم، 106-85.
هاشمی، س م و محمدی علویجه، د.1398. بررسی تاثیر بازاریابی سبز بر قصد خرید با نقش میانجی تصویر شرکت با رویکر ارتقای بهره وری(مطالعه مردی: مشتریان شرکت شاتل). نشریه علمی مدیریت بهره وری،دوره 13،(2 )49، 167-145.
Alonso-Almeida aM, Perramonb j, Bagur l. 2015. Women managers and corporate social responsibility (CSR) in Spain: Perceptions and drivers. Journal of Women's Studies International Forum, 47-56.
Banerjee, S.B., 2017.Corporate environmentalism and the greening of strategic marketing: Implications for marketing theory and practice. InCharter, M., and Polonsky, M.J. (Ed)Greener Marketing:A global perspective on green marketing practices,(pp. 16-40).
Bansal, P., & Roth, K. (2000). Why companies go green: A model of ecological responsiveness. Academy of Management Journal, 43(4): 717–737.
Boztepe A. 2012. Green Maketing and Its Impact on Consumer Buying Behavior. European Journal of Economic and Political Studies.Vol.3, 375-384.
Chuang S-H. 2018. Facilitating the chain of market orientation to value co-creation: The mediating role of e-marketing adoption. Journal of Destination Marketing & Management, Vol.7, 39-49.
Fatoki.O. 2019. Green Marketing Orientation and Environmental and Social Performance of Hospitality Firms in South Africa.  . Foundations of Management .Vol.11, 277-290.
Fraj, E., Martı ́nez, E and Matute, J, 2013.Green marketing in B2B organizations: an empirical analysis from the natural-resource-based view of the firm.Journal of Business & Industrial Marketing, 28(5),396-410.
Gupta, S., & Kumar, V. 2013. Sustainability as corporate culture of a brand for superior performance.Journal of World Business,48(3), 311-320.
Hart, S.L., 1995. A natural-resource-based view of the firm. Academy of Management Review ,Vol.20, No.4, 874–907.
Kotler, P. 2011. Reinventing marketing to manage the environmental imperative. Journal of Marketing,75, 132–135.
Lin CH, Yang HL, Liou DY. 2009. The impact of corporate social responsibility on financial performance: Evidence from business in Taiwan. Technology in Society,Vol. 31, 56-63.
Masum M, RuhulAmin M, Faruky K. 2012. Green Marketing for Agricultural Products Offered by Super Shops in Bangladesh. World Journal of Social Sciences, Vol. 2, No. 5, 161-183.
McDaniel, S. W., & Rylander, D. H. (1993). Strategicgreen marketing. Journal of Consumer Marketing, 10(3), 4-10.
McDonagh, P. & Prothero, A. 2014. Sustainability marketing research: past, present and future. Journal of Marketing Management, 30(11-12), 1186-1219.
Ndubisi N, Nataraajan R, Lai R. 2014. Customer perception and response to ethical norms in legal services marketing. Journal of Business Research, 67(3), 369-377.
Papadas K, George JA, Carrigan, M. 2017. Green marketing orientation: Conceptualization, scale development and validation. Journal of Business Research, Vol 80, 236-246.
Poddi, L., & Vergalli, S. (2009). Does Corporate Social Responsibility Affect the Performance of Firms?. FEEM Working Paper No.52, 35-82.
Pujari D, Wright G, Peattie K. 2003. Green and competitive: Influences on environmental new product development performance. Journal of Business Research, 56(8), 657–671.
Rashid et al.2014. Environmental corporate social responsibility (ECSR) as a strategic marketing initiative. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 130 (2014), 499-508.
Roxas B, Coetzer A. 2012. Institutional environment, managerial attitudes and environmental sustainability orientation of small firms. Journal of Business Ethics, 111(4), 461–476.
Silberhorn D, Warren R. 2007. Defining corporate social responsibility: A view from big companies in Germany and the UK. European Business Review 19(5), 352-372.
Sungbeen P, Sujin S, Seok L. 2017. Corporate social resposibility and systematic risk of restaurant firm: The moderating role of geographical diversification. Tourism Management, 59, 610-620.
Turker D. 2009. Measuring Corporate Social Responsibility: A Scale Development Study. Journal of Business Ethics 85 (4), 411-27.