تأثیر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی با نقش میانجی ظرفیت سازمانی (مورد مطالعه: شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد)

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت منابع انسانی دانشگاه علوم انتظامی امین

2 کارشناسی ارشد مدیریت دولتی ، دانشگاه آزاد علوم تحقیقات

چکیده

امروزه، گرایشات کارآفرینانه و تمرکز بر توسعه‌ی کارآفرینی در سازمان‌ها از جمله مهم‌ترین عوامل کسب مزیت‌های رقابتی پایدار برای آن‌هاست. تحقیقات متعددی، افزایش فعالیت‌های کارآفرینانه را به سرمایه‌ی اجتماعی، پیوند داده‌اند. از طرفی، توجه به ظرفیت‌های سازمانی، می‌تواند در شناخت قابلیت‌های کارآفرینانه‌ی شرکت‌ها سهم داشته باشد. از این رو، پژوهش حاضر، با هدف تعیین تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی با نقش میانجی ظرفیت سازمانی در شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد انجام شد. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و به روش توصیفی پیمایشی انجام شد. جامعه‌ی آماری تحقیق شامل تمامی کارکنان (شامل مدیران و کارمندان) شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد به تعداد 403 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 197 نفر از جامعه‌ی آماری به‌عنوان حجم نمونه تعیین و به روش نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک گزینش شدند. به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌ی استاندارد استفاده شد که روایی آن با تعیین شاخص CVR برای تمام گویه‌ها، مورد‌تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شد. داده‌های گردآوری شده در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی، تجزیه و تحلیل شدند. جهت آزمون فرضیه‌ها از روش معادلات ساختاری و از نرم‌افزار Smart PLS، استفاده شد. یافته‌های حاصل از تجزیه‌وتحلیل فرضیه‌ی اصلی این پژوهش، حاکی از آن است که سرمایه‌ی اجتماعی با میانجی‌گری ظرفیت سازمانی بر کارآفرینی شرکت، تأثیر مثبت و معناداری دارد. سرمایه‌ی اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی و بر ظرفیت سازمانی، تأثیر مثبت و معناداری داشته و ظرفیت سازمانی نیز بر کارآفرینی سازمانی مؤثر است.
 
Impact of Social Capital on Organizational Entrepreneurship with the Mediating Role of Organizational Capacity (Case Study: Company of Quality and Standard Inspection)
 
Abstract
Entrepreneurial trends and focusing on entrepreneurship development in the organizations, today are among the most important factors for them to gain sustainable competitive advantages. Numerous studies have linked the increased entrepreneurial activities to the social capital. On the other hand, attention to organizational capacities can contribute in understanding the entrepreneurial capabilities of companies. Therefore, the present study aimed to determine the impact of social capital on organizational entrepreneurship with the mediating role of organizational capacity in company of quality and standard inspection. Method of the research was applied one from purpose point of view and descriptive -survey. Statistical universe of the study consisted of all employees (including managers and staff) of standard and quality inspection company which was 403 person. Using Cochran formula and by systematic random sampling, 197 were selected as the sample size. To collect the data, standard questionnaire was used and its validity was confirmed by determining CVR index for all items and its reliability was confirmed by Cronbach’s alpha. The collected data were analyzed in two sections: descriptive and inferential statistics. To test the hypotheses, structural equations method and Smart PLS software were used. Findings from the analysis of the main hypothesis of this study indicate that social capital, through the mediation of organizational capacity, has a positive and meaningful effect on the entrepreneurship of the company. Social capital has a positive and meaningful effect on organizational entrepreneurship and organizational capacity and organizational capacity also has an impact on organizational entrepreneurship

کلیدواژه‌ها


یدالهی فارسی، ج؛ عزیزی زیارت، ا؛ خواستار، ح (1388). بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و کارآفرینی سازمانی، توسعه کارآفرینی، 2 (5)، 80-55.
احمدی، س؛ نظری‌زاده، ا؛ سپهوند، ر؛ نظری‌پور، ا؛ (1392). بررسی رابطه‌ی سرمایه‌ی روانشناسی و کارآفرینی سازمانی در میان کارکنان پلیس فرودگاه‌های کشور، فصل‌نامه‌ی دانش انتظامی، 15 (4)، 78-60.
احمدی، ع و فیض‌آبادی، ح؛ (1390). بررسی ارتقای سرمایه‌ی اجتماعی بر بهبود عملکرد سازمانی، فصل‌نامه‌ی مدیریت دولتی، 3 (6)، 54-35.
اسدی، ن؛ مرادی، آ؛ (1392). بررسی رابطه‌ی بین سرمایه‌ی اجتماعی و کارآفرینی سازمانی در وزارت ورزش و جوانان. نشریه‌ی مدیریت و فیزیولوژی ورزشی شمالی، 1(2)، 29 - 43.
ناهید، م؛ داوری، ع؛ ساجدنیا، ف؛ (1395). تأثیر گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازمانی (مورد مطالعه: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی). فصل‌نامه‌ی رشد فناوری، 13 (49)، 85-65.
مؤتمنی، ع، جعفری، ا؛ مرادی، ح؛ (1388). سرمایه‌ی اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی، مجموعه مقالات همایش ملی سرمایه‌ی اجتماعی و توسعه‌ی اقتصادی، سمنان، اسفند 1388.
رضایی، ر؛ دریشی، ر؛ (1392). بررسی نقش مؤلفه‌های سرمایه‌ی اجتماعی در کارآفرینی در سازمان جهاد کشاورزی، مدیریت دولتی، 5 (3)، 62-43.
نیکوکار، غ؛ اعرابی، س؛ فرهی بوزنجانی، ب؛ عیسایی، ح؛ (1388). الگوی کنترل استراتژیک انسان‌محور سازمان‌های لجستیکی در شرایط صلح و جنگ. فصل‌نامه‌ی پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)،1 (2)، 29 - 55.
رضوانی، ح؛ رشیدایی آبندانسری، ا؛ (1392). بررسی مهم‌ترین عوامل درون و برون سازمانی مؤثر بر عملکرد محصول جدید در صنایع غذایی. فصل‌نامه‌ی علمی- پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، 3(3)، 39 - 58.
بردبار، غ؛ زارعی، م؛ (1392). بررسی تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی سازمانی بر ارتقای سطح مدیریت دانش در سازمان بهزیستی استان یزد. فصل‌نامه‌ی جامعه‌شناسی کاربردی، 52، 227 - 244.
ترک‌زاده، ج؛ عبدشریفی، ف؛ (1394). پیش‌بینی آمادگی برای تغییر سازمانی براساس ادراک کارکنان بانک از نوع ساختار سازمانی با نقش واسطه‌گری انسجام سازمانی. فصل‌نامه‌ی علمی-‌پژوهشی مطالعات مدیریت،‌ 24(78)، 33 - 64.
محمد کنگرانی، ح؛ غنچه‌پور، د؛ (1392). ترسیم و تحلیل شبکه روابط رسمی و غیررسمی درون سازمانی به روش تحلیل شبکه‌ای (مطالعه‌ی موردی: اداره کل منابع طبیعی استان هرمزگان). مجله جنگ ایران، انجم جنگلبانی ایران، 5 (1)، 43 - 53.
عرب، م؛ خیبری، ر؛ پوررضا، ا؛ سعیدپور، ج؛ زراعتی، ح؛ محمدنژاد، ع؛ (1388). عوامل مؤثر بر میزان تمرکز سازمانی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، 7(2)، 51 - 59.
عباس‌زاده، م؛ بوداقی، ع؛ حسن‌پور، م؛ حسینی، س؛ (1394). تأثیر سرمایه اجتماعی سازمانی بر ظرفیت انطباق‌پذیری سازمان. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی. 4(3)، 145 - 174.
Acikgoz, A., Gunsel, A. (2011). The effects of organizational climate on team innovativeness. Procedia Social and Behavioral Sciences, 24, 920-927.
Drouin, N., Bourgault, M. (2013). How organizations support distributed project teams: Key dimensions and their impact on decision making and teamwork effectiveness. Journal of Management Development, 8(3), 865-885.
Andrea N. Kiss, Wade M. Danis, S. Tamer Cavusgil, (2011), “International entrepreneurship research in emerging economies: A critical review and research agenda”, Journal of Business Venturing, 24(12), 25-40.
Nahapiet, J.; Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital and the organizational advantage. Academy of Management Review, 23(2), 242-266.
Caruana, A., Ewing, T.M. and Ramaseshan, B (2002), “Effects of some environmental challenges and centralization on the entrepreneurial, Journal of Knowledge Management, 20(1), 521-535.
Quinn, J. B (1985), “Managing innovation: Controlled chaos”, Harvard Business Review, 63(5), 73-84.
Zahra, S (1993), “Environment, corporate entrepreneurship and financial performance: a taxonomic approach”, Journal of Business Venturing, 8(4), 319-40.
Garcia-Villaverde, P.M., Rodrigo-Alarcon, J., Ruiz-Ortega, M.J. and Parra-Requena, G. (2018). “The role of knowledge absorptive capacity on the relationship between cognitive social capital and entrepreneurial orientation”, Journal of Knowledge Management, 22(5), 1015-1036.