نقش نوآوری و قابلیت‌های پویا در عملکرد سازمان (مورد مطالعه: منطقة ویژة اقتصادی انرژی پارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم ، ایران.

2 استاد و مدیر گروه مدیریت دولتی، واحد علوم و ‌تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران(نویسنده مسئول)

3 دانشیار و عضو هیات علمی، گروه مدیریت، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس ، ایران.

10.22034/jsqm.2021.284324.1321

چکیده

در دنیای پرتلاطم امروز، مزیت رقابتی از مهم‌ترین دغدغه‌های مدیران است که برای تحقق آن، نظریه‌های بسیاری مطرح‌شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش نوآوری و قابلیت‌های پویا بر عملکرد سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس است. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعة آماری شامل مدیران و کارشناسان شاغل در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس می‌باشد(438 نفر) که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونة موردنظر برابر 292 محاسبه شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. یافته‌ها بر اساس آزمون‌های رگرسیون و مدل یابی معادلات ساختاری با نرم‌افزارSmartPls تحلیل شدند. تحلیل داده‌ها نشان داد که متغیرهای نوآوری و قابلیت‌های پویا، اثر مثبت و معنا‌داری در مدیریت عملکرد دارند و قابلیت‌های پویا نیز اثر مثبت و معناداری در نوآوری دارد. علاوه بر این ثابت شد که متغیر نوآوری، رابطه میان قابلیت‌های پویا و مدیریت عملکرد را میانجی‌گری­ می‌کند. نتایج تائید نمود که نوآوری و قابلیت‌های پویا، می‌توانند عامل ارتقای عملکرد باشند و برای بهبود مستمر عملکرد و متعاقباً کسب برتری رقابتی، باید بستر مناسبی جهت حمایت از نوآوری و نگرش قابلیت‌های پویا فراهم باشد.
نتایج تایید نمود که نوآوری و قابلیت‌های پویا، می‌توانند عامل ارتقای عملکرد باشند و برای بهبود مستمر عملکرد و متعاقباً کسب برتری رقابتی، باید بستر مناسبی جهت حمایت از نوآوری و نگرش قابلیت‌های پویا فراهم باشد.

کلیدواژه‌ها


ابوالعالیی، بهزاد(1389) مدیریت عملکرد، راهنمای مدیران برای ارزیابی و بهبود عملکرد کارکنان، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، 1389.
احسانی راضیه؛ سید نقوی میرعلی؛ نقی زاده محمد(1392) تأثیر قابلیت‌های پویا بر توانمندی نوآوری محصول در بنگاه‌های بخش دارویی ایران، مدیریت نوآوری، سال دوم، شماره 3،27-51.
جعفری، نرگس و رحیمیان، فرج‌الله و مهرابی، علی(1393)،بررسی تأثیر نوآوری سازمانی بر نوآوری محصول، عملکرد نوآورانه و بازار شرکت،سومین کنفرانس ملی حسابداری و مدیریت،تهران.
حسین‌زادة شهری، معصومه و صاحبه شاهینی (1397). تأثیر قابلیت‌های پویا و قابلیت نوآوری بر مزیت رقابتی. کاوش‌های مدیریت بازرگانی. سال 10، شمارة 19.
خداداد حسینی، حمید.، سهیلا خدامی. و اصغر مشبکی(1394). طراحی مدل عملکرد بازار مبتنی بر قابلیت‌های پویای بازاریابی با رویکرد چابکی عملیاتی. پژوهش‌های مدیریت در ایران. دورة 19، شمارة 3.
رفیع‌زاده، علاءالدین و میرسپاسی، ناصر (1396). طراحی مدل مدیریت عملکرد با تأکید بر آموزش عالی. مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی. دوره  7، شماره 17، صص 55-33.
رفیع‌زاده، علاءالدین. میرسپاسی، ناصر و آذر، عادل (1395). ارائه مدل مدیریت عملکرد در دولت. مدیریت سازمان‌های دولتی. دورة 4، شمارة 16، صص100-81.
سلطانی، ایرج(1387) نقش کارکنان در اثربخشی نظام ارزیابی عملکرد ، نشریه مدیریت، شماره 108؛ 25 .
سیدکلانی، نادر و همکاران (1395). رابطة قابلیت‌های پویا و عملکرد شرکت با میانجی‌گری قابلیت‌های عملیاتی. چشم‌انداز مدیریت بازرگانی. شمارة 27، صص 140-125.
قربان زاده، منصور(1389) مدیریت عملکرد کارکنان، ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه - شماره 1، 39-54.
هادوی، سید علی(1388) چیستی قابلیت­های پویا، فصلنامه تدبیر، شماره 215، 35 -41.
Aguinis, H. (2013). Performance management (3rd ed.). Boston, MA: Pearson.
Ambrosini, V., Bowman, C. & Collier, N. (2009). Dynamic capabilities: An exploration of how firms renew their resource base. British Journal of Man-agement, 20(1), 9–24.
Boachie-Mensah, F. & Acquah, I. S. K. (2015). The Effect of Innovation Types on the Performance of Small and Medium-Sized Enterprises in the Sekondi-Takoradi Metropolis. Archives of Business Research. Vol.3(3), 2015.
Bourne, M. & Bourne, P. (2011). Handbook of corporate performance management. John Wiley and Sons.
Bragger,  J.,  Kutcher,  E.,  Menier,  A.,  Sessa,  V.&  Sumner,  K.  (2014).  Giving  nonselective downsizing a performance review. Human Resource Development Review, 13, pp. 58-78.
Brown, T. C., O’Kane, P., Mazumdar, B., & McCracken, M. (2019). Performance Management: A Scoping Review of the Literature and an Agenda for Future Research. Human Resource Development Review, 18(1), 47–82.
Cascio, W. F. (2014). Leveraging employer branding, performance management and human resource development to enhance employee retention. Human Resource Development International, 17, 121-128.
Crawshaw, J. R., Van Dick, R. & Brodbeck, F. C. (2012). Opportunity, fair process and relationship value: Career development as a driver of proactive work behaviour. Human Resource Management Journal, 22, 4-20.
Day, G. S. & Schoemaker, P. (2016). Adapting to fast: Changing markets andtechnologies. California Management Review, 58(Summer (4)), 59–77.
Ferreira, J., Coelho, A., Moutinho, L. (2018). Dynamic Capabilities, creativity and innovation capability and their impact on competitive advantage and firm performance: The moderating role of entrepreneurial orientation. Technovation. Vol. 92–93.
Güttel, W., Konlechner, S. & Müller, B. (2011). The boundaries of rule-breaking: Dynamic capabilities and organizational defense. In 27 EGOScolloquium, July 7–9.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford press.
Kotler, P. )2003(, Marketing Management (11th ed.). New Jersy. Prentice-Hall.
Lin, Y. & Wu, L. (2014). Exploring the role of dynamic capabilities in firm performance under the resource-based view framework. Journal of Business Research. Vol. 67, 407-413.
Makkonen, H., Pohjola, M., Olkkonen, R. & Koponen, A. (2014). Dynamic capabilities and firm performance in a financial crisis. Journal of Business Research. Vol. 67(1), 2707-2719.
Monteiro, A. P., Soares, A. M. & Rua, O. L. (2017). Entrepreneurial orientation and export performance: The mediating effect of organisational resources and dynamic capabilities. Journal for International Business and Entrepreneurship Development (JIBED). Vol. 10(1).
Rock, D.& Jones, B. (2015, September 8). Why more and more companies are ditching performance ratings. Harvard Business Review.
Schoemaker, P., Heaton, S. & Teece, D. (2018). Innovation, dynamic capabilities, and leadership. California Management Review.
Teece, D. J. (2007). Explicating dynamic capabilities: The nature and micro-foundations of (sustainable) enterprise performance. Strategic ManagementJournal, 28(13), 1319–1350.
Teece, D. J., Pisano, G. & Shuen, A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal. Vol. 18.
Tidd, J., Bessant, J. & Pavitt, K. (2008). Gestão da Inova¸cão (3rd ed.). PortoAlegre: Bookman.
Van Acker, W. (2018). An introduction into public sector innovation definitions, typologies and an overview of the literature. 10.13140/RG.2.2.10838.75842.
Wang, Ch. & Hsu, L. (2010). The influence of dynamic capability on performance in the high technology industry: The moderating roles of governance and competitive posture. African journal of business management. Vol. 4.