تحلیل معیارهای تاب‌آوری و پایداری زنجیره تأمین در صنعت داروسازی با استفاده از روش تحلیل ساختاری تفسیری

امین طهماسبی, حمزه; حامی, مهسا

تحلیل معیارهای تاب‌آوری و پایداری زنجیره تأمین در صنعت داروسازی با استفاده از روش تحلیل ساختاری تفسیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی شرق، دانشگاه گیلان

² کارشناسی ارشد دانشگاه راهبرد شمال

چکیده

اگر زنجیره‌ی تأمین یک صنعت وظایف مربوط را به‌درستی انجام ندهد، کار تمامی بخش‌های مجموعه دچار اختلال شده و درنتیجه کارایی کل مجموعه با ضعف روبه‌رو خواهد شد. به بیانی دیگر تاب‌آوری و پایداری آن خصوصاً در شرایط سخت و بحرانی ازجمله مباحثی است که باید موردتوجه بسیار قرار بگیرد. با توجه به اهمیت تاب‌آوری و پایداری زنجیره‌ی تأمین در صنعت داروسازی ایران، در شرایط کنونی که کشور با تحریم‌هایی مواجه بوده و کمبود دارو در هر زمینه‌ای می‌تواند موجب تلفات انسانی و هزینه‌های جبران‌ناپذیر بسیاری شود، در پژوهش حاضر به بررسی این مهم در صنعت داروی کشور و به‌طور‌خاص دو شرکت داروسازی زهراوی و داروپخش پرداخته ‌شده است؛ بدین‌صورت که پس از شناسایی معیارهای تاب‌آوری و معیارهای پایداری از منابع موجود و دریافت نظرات خبرگان صنعت دارو، تعیین روابط و سطح‌بندی معیارها با استفاده از روش تحلیل ساختاری تفسیری انجام می‌شود. نتایج حاصل از پژوهش نشانگر آن است که عواملی چون یادگیری، مدیریت ذی‌نفعان، میدان دید، سازمان، جایگاه در بازار، قدرت اقتصادی، فشارهای خارجی، فشارهای داخلی عواملی توانمند جهت تاب‌آوری زنجیره‌ی تأمین هستند و باید بیش از سایر عوامل موردتوجه قرار گیرند.

Analysis of the Supply Chain Resilience and sustainability Criteria in Pharmaceutical Industry Using Interpretive Structural Analysis Method
Abstract
If the supply chain of an industry fails to do its tasks properly, all sectors of the business will be disrupted, and as a result the overall performance of the organization will decline. In other words, the resilience and sustainability of the supply chain, especially in difficult and critical situations, are among the issues that need much attention. Given the importance of resilience and sustainability of the supply chain in the Iranian pharmaceutical industry, in the current situation where the country is facing sanctions, shortage of drugs in any field can lead to many casualties and irreparable costs. This study investigates this issue in the pharmaceutical industry of Iran, in particular Zahravi Pharmaceutical Company and Daroopakhsh Company. To do so, Having identified the resilience criteria and sustainability criteria from existing literature and receiving the opinions of experts in the pharmaceutical industry, the relationships and criteria ranking are determined using Interpretative structural method. The results show that criteria such as learning, stakeholders’ management, Visibility, organization, market position, economic strength, external pressures and internal pressures are powerful criteria to make the supply chain more resilient and sustainable and should be given more attention.

کلیدواژه‌ها

مراجع

اقتصادی‌فر، م؛ دیدار، ا. (1398)، شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر پایداری زنجیره‌ی تأمین مواد لبنی با استفاده از تکنیک‌های دیمتل و BWM. دوازدهمین کنفرانس بین‌المللی انجمن ایرانی تحقیق در عملیات.
‌طهماسبی، ح. (1397)، شناسایی و تعیین عوامل اصلی توسعه‌ی فناوری با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM)، مطالعه‌ی موردی: بنگاه‌های کوچک و متوسط استان گیلان. فصل‌نامه‌ی توسعه تکنولوژی صنعتی، 34، 25-38.
‌طهماسبی، ح؛ امیدواری، ا؛ واحدی، م؛ رضوی‌زاده، س. (1397)، بررسی اثرات متقابل مؤثر بر چابکی زنجیره‌ی تأمین در صنایع فولادی با استفاده از دیمتل خاکستری. فصل‌نامه‌ی علمی- ترویجی مدیریت زنجیره‌ی تأمین، 20(59)، 29-39.
جعفرنژاد، ا؛ هاشمی پطرودی، س؛ طلایی، ح. (1393)، رویکردهای نوین در مدیریت زنجیره‌ی تأمین. تهران: انتشارات نگاه دانش.
رعیت‌پیشه، س؛ احمدی کهنعلی، ر؛ عباسی، م. (1396)، به‌کارگیری رویکرد ترکیبی، کیفی و تصمیم‌گیری چندمعیاره به‌منظور ارائه‌ی مدل زنجیره‌ی تأمین پایدار در صنایع پتروشیمی. فصل‌نامه‌ی علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی، 16(51)،145-180.
فکور ثقیه، ا؛ الفت، ل؛ امیری، م. (1393)، مدلی برای قابلیت ارتجاعی زنجیره‌ی تأمین جهت رقابت‌پذیری در شرکت‌های خودروسازی ایران. مدیریت تولید وعملیات، 5(1)،143-164.
کبگانی، م؛ شاهبندرزاده، ح؛ (1396)، تحلیل کمی معیارهای انتخاب تأمین‌کنندگان در زنجیره‌ی تأمین تاب‌آور با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره. فصل‌نامه‌ی پژوهش‌نامه‌ی بازرگانی، 90،115-140.
مهرابی، ع؛ کریمی‌نژاد، د؛ (1396)، سنجش و تحلیل تاب‌آوری در زنجیره‌ی تأمین (مطالعه‌ی موردی: شرکت پتروشیمی). دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت صنعتی.
میرباقری، س. (1384)، جریان‌شناسی توسعه‌ی تکنولوژی. فصل‌نامه‌ی توسعه‌ی تکنولوژی، 3(8)، 38-42.

Carter, C. R., & Rogers, D. S. (2008). A framework of sustainable supply chain management: moving toward new theory. International journal of physical distribution & logistics management.
Donadoni, M., Caniato, F., & Cagliano, R. (2018, October). Linking product complexity, disruption and performance: the moderating role of supply chain resilience. In Supply Chain Forum: An International Journal, 19(4), 300-310.
Govindan, K., Khodaverdi, R., & Jafarian, A. (2013). A fuzzy multi criteria approach for measuring sustainability performance of a supplier based on triple bottom line approach. Journal of Cleaner production, 47, 345-354.
Govindan, K., Shankar, K. M., & Kannan, D. (2016). Sustainable material selection for construction industry–A hybrid multi criteria decision making approach. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 55, 1274-1288.
Handson, J. D. (2004). Core Values and Environmental Management. Greener Management International, 46, 29-40.
Saenz, M. J., Koufteros, X., Hohenstein, N. O., Feisel, E., Hartmann, E., & Giunipero, L. (2015). Research on the phenomenon of supply chain resilience. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management.
Kannan, G., Haq, A. N, Sasikumar, P., & Arunachalam, S. (2008). Analysis and selection of green suppliers using interpretative structural modelling and analytic hierarchy process. International Journal of Management and Decision Making, 9(2), 163-182.
Leire, C, & Mont, O. (2010). The implementation of socially responsible purchasing. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 17(1), 27-39.
Pagell, M, & Shevchenko, A. (2014). Why research in sustainable supply chain management should have no future. Journal of supply chain management, 50(1), 44-55.
Pfohl, H. C., Köhler, H, & Thomas, D. (2010). State of the art in supply chain risk management research: empirical and conceptual findings and a roadmap for the implementation in practice. Logistics research, 2(1), 33-44.
Sheffi, Y, (2007). The Resilient Enterprise: Oercoming Vulnerbility for Competitive Advantage. The MIT Press, Cambridge, MA.
Sheffi, Y, & Rice Jr, J. B. (2005). A supply chain view of the resilient enterprise. MIT Sloan management review, 47(1), 41.
Tseng, S. C, & Hung, S. W. (2014). A strategic decision-making model considering the social costs of carbon dioxide emissions for sustainable supply chain management. Journal of environmental management, 133, 315-322.
Yakovleva, N, Sarkis, J., & Sloan, T. W. (2010). Sustainability indicators for the food supply chain. In Environmental Assessment and Management in the Food Industry (pp. 297-329). Woodhead Publishing.
Yusuf, Y. Y, Gunasekaran, A, Musa, A, El-Berishy, N. M, Abubakar, T, & Ambursa, H. M. (2013). The UK oil and gas supply chains: An empirical analysis of adoption of sustainable measures and performance outcomes. International Journal of Production Economics, 146(2), 501-514.
Mathivathanan, D, Kannan, D, & Haq, A. N. (2018). Sustainable supply chain management practices in Indian automotive industry: A multi-stakeholder view. Resources, Conservation and Recycling, 128, 284-305.