استانداردسازی ابزاری راهبردی در مدیریت نوآوری دفاعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده آماد، فناوری دفاعی و پدافند غبرعامل، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران ، ایران

2 استادیار، دانشکده مکاترونیک، گروه مهندسی مکانیک، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران

3 استادیار، گروه مهندسی صنایع، دانشکده فناوری های صنعتی، دانشگاه صنعتی ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

نوآوری‌های فناورانه، تنها مسیر رشد و توسعة بلندمدت صنعت، اقتصاد و ارتقای ظرفیت‌های دفاعی است. استانداردسازی فرایندی پویا جهت شکل‌دهی به‌مسیر نوآوری محسوب می‌گردد و روابط هم‌افزایی استانداردسازی و نوآوری، مزایای اقتصادی چشمگیری را به‌همراه دارد. در این پژوهش، به‌بررسی رابطه میان استانداردسازی و نوآوری در برخی‌از صنایع دفاعی کشور پرداخته و بررسی می‌گردد، استانداردسازی از طریق چه عواملی و چگونه بر نوآوری اثرگذار است. پژوهش پیش‌روی از لحاظ هدف، کاربردی و از منظر نوع داده‌ها، پژوهشی کمی می‌باشد و بر‌اساس ماهیت و روش گردآوری داده‌ها، یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است. به‌منظور دست‌یابی‌ به هدف پژوهش ‌از تحلیل همبستگی متغیرها، تحلیل عاملی اکتشافی و روابط رگرسیونی چندگانه، استفاده شده‌است. مطابق مدل پژوهش، پنج عامل اصلی که در توسعه و ارتقای استانداردسازی نقش دارند، شناسایی شد. هر پنج عامل شناسایی شده، همبستگی نسبتاً قوی و هم‌جهتی با نوآوری‌های تدریجی دارند. اما دو عامل مقررات و ریسک فناوری، همبستگی منفی با نوآوری‌های بنیادی داشته و به‌عنوان تهدید و مانعی برای آنها محسوب می‌گردند. دو عامل تحقیق‌ و توسعه و تجاری‌سازی نیز همبستگی مثبت و قوی و عامل راه‌کار فنی همبستگی مثبت ولی ضعیفی با نوآوری‌های بنیادی دارند. مطابق نتایج پژوهش، به‌طور کلی و در مجموع استانداردسازی همبستگی مثبت و معناداری با انواع نوآوری دارد، که این همبستگی در نوآوری‌های بنیادی به‌نسبت نوآوری‌های تدریجی ضعیف‌تر می‌باشد. در نهایت نیز ایجاد سازمان‌های خصوصی تدوین‌ و توسعة استانداردها با هدف تسریع عرضه نوآوری‌ها به بازار و تسریع اصلاح نظام استانداردسازی کشور پیشنهاد شد.

کلیدواژه‌ها


اکبری، محسن، حاتمی‌نژاد، محمد، هوشمند‌ چایجانی، میلاد. (1399). «بررسی رابطة بین انتقال فناوری، برون‌سپاری، قابلیت‌های سازمانی و عملکرد نوآورانه»، فصلنامة مدیریت نوآوری، ۳(۲)، ۴۹-۷۶.
دهقان‌پوده، حسین، پاشایی‌هولاسو، امین. (۱۳۹۶). «تأثیر فرهنگ سازمانی بر ظرفیت‌ها و محرک‌های نوآوری»، فصلنامة مدیریت توسعه و تحول، (۲۷)، 27-43.‌
دی‌ورایس، هنک. (1389). استانداردسازی، ترجمة بهروز ریاحی. تهران: انتشارات مربع.
سالمی ‌نجف‌آبادی، محمدرضا، عبداله‌زاده، سهراب، فهیم، جواد. (1398). «شناسایی و رتبه‌بندی فرصت‌های حاصل از راهبرد استانداردسازی در صنایع کشور»، فصلنامة راهبرد‌، 17 (4)، 91-65.
سالمی ‌نجف‌آبادی، محمدرضا، فهیم، جواد، عبداله‌زاده، سهراب. (1399 الف). «استانداردسازی راهبردی جهت بهبود عملکرد زنجیرة تأمین (مطالعة موردی برخی از صنایع خودروسازی کشور)»، فصلنامة مدیریت استاندارد و کیفیت، 10 (2)، 59-82.
سالمی ‌نجف‌آبادی، محمدرضا، فهیم، جواد، عبداله‌زاده، سهراب. (1399 ب). «استانداردسازی راهبردی مؤثر جهت تسریع توسعة فناوری صنعتی در کشور»، فصلنامة توسعة تکنولوژی صنعتی، 18 (42)، 16-3.
شفیعا، محمدعلی، عبداله‌زاده، سهراب، پاشا آبگرمی، حسین، (1392). «به‌کارگیری فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی و کانوی تحلیلی برای رتبه‌بندی ابزارهای نظام استانداردسازی ملی»، فصلنامة پژوهش‌های مهندسی صنایع در سیستم‌های تولید، 1 (1)، 73-82.
شهلائی، ناصر، بازیار، افشار، میرزایی ازندریانی، حسین، (1399). «بررسی سطح استقرار استاندارد مدیریت نوآوری در صنایع حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری»، فصلنامة مدیریت استاندارد و کیفیت، 10(1)، 1-25.
عبداله‌زاده، سهراب، عبداله‌زاده، جعفرصادق. (1394). «رتبه‌بندی بهبود عملکرد مراحل زنجیرة تأمین در اثر استانداردسازی ملی»، فصلنامة تحقیق در عملیات در کاربردهای آن (ریاضیات کاربردی)، 12 (3)، 33-23.
علی‌محمدی، علی‌محمد، عبدی، مجید، رضایی، ناصر، ادیبیان، مهدی. (1397). «ارتباط نوآوری و بهره‌وری اقتصادی بنگاه‌های اقتصادی فعال»، فصلنامة مطالعات مدیریت راهبردی ملی، 2(7)، 201-218.
قاسمی‌نژاد، یاسر، برادران، محمدصادق. (۱۳۹۹). «راهبردهای تجاری‌سازی فناوری‏های نظامی؛ از فناوری‏ دو کاربردی تا توسعة زیست‌بوم نوآوری»، فصلنامة مدیریت نوآوری، ۳(۱)، ۱-۲۸.
گروسی‌ مختارزاده، نیما، محمدی، مهدی، نیلفروشان، هادی، اوجاقلو، مهدی. (۱۳۹۹). «اثر هم‌افزایی بین شرکتی بر عملکرد نوآوری فناورانه و نقش تعدیلی توانمندی نوآوری فناورانه و استراتژی نوآوری (مورد نمونه: شرکت‌های تابعة یک سازمان فناوری‌محور)‌»، فصلنامة مدیریت نوآوری در سازمان‌ها، ۳(۲)، ۷۷-۱۰۴.
محمدروضه‌سرا، مریم، بحیرایی، مجتبی، خسروی، فاطمه. (1397). «رابطة‌ متقابل نوآوری و استانداردسازی: بررسی رابطة‌ آن‌ها در کشورهای درحال‌توسعه»، فصلنامة مدیریت استاندارد و کیفیت، 8(1)، 77-98.
محمدزاده، پرویز، متوسلی، محمود، بهشتی، محمدباقر، اکبری، اکرم. (۱۳۹۸). «بررسی تأثیر خلاقیت بر توسعة اقتصادی در ایران»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، ۲۳(۷۸)، ۶۱-۹۱.
میرباقری، سید ‌محسن. (۱۳۹۸). «تحلیلی بر چگونگی ارتباط بین استانداردسازی و نوآوری»، فصلنامة مدیریت استاندارد و کیفیت، ۹(۳)، ۶-۲۲.
نیرومند، حسینعلی. (1393). تحلیل آماری چند متغیری کاربردی، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
Baron, J., & Schmidt, J. (2017). Technological standardization, endogenous productivity and transitory dynamics.
Blind, K. (2016 A). The impact of standardisation and standards on innovation. In Handbook of Innovation Policy Impact. Edward Elgar Publishing.
Blind, K. (2016 B). Standardization and Standards as Research and Innovation Indicators: current opportunities and future challenges. In Bluesky forum OECD, September, Ghent, Belgium.
Blind, K. (2019). Standardization and Standards as Science and Innovation Indicators. In Springer Handbook of Science and Technology Indicators (pp. 1057-1068). Springer, Cham.
Blind, K., & Mangelsdorf, A. (2016). Motives to standardize: Empirical evidence from Germany. Technovation, 48, 13-24.
Blind, K., & Muller, J. A. (2020). Why corporate groups care about company standards. International Journal of Production Research, 58(11), 3399-3414.
Calza, E., Goedhuys, M., & Trifković, N. (2019). Drivers of productivity in Vietnamese SMEs: The role of management standards and innovation. Economics of Innovation and New Technology, 28(1), 23-44.
Carayannis, E. (2018). Strategic management of technological learning. CRC Press.
Cohen, W. M., & Levinthal, D. A. (1989). Innovation and learning: the two faces of R & D. The economic journal, 99(397), 569-596.
Friedrich, J. (2011, September). Making innovation happen: the role of standards and openness in an innovation-friendly ecosystem. In 2011 7th International Conference on Standardization and Innovation in Information Technology (SIIT), IEEE. (pp. 1-8).
Hawkins, R., Blind, K., & Page, R. (Eds.). (2017). Handbook of Innovation and Standards. Edward Elgar Publishing.
Jiang, H., Zhao, S., Yuan, Y., Zhang, L., Duan, L., & Zhang, W. (2018 A). The coupling relationship between standard development and technology advancement: A game theoretical perspective. Technological Forecasting and Social Change, 135, 169-177.
Jiang, H., Zhao, S., Zhang, S., & Xu, X. (2018 B). The adaptive mechanism between technology standardization and technology development: An empirical study. Technological Forecasting and Social Change, 135, 241-248.
Jiang, H., Zhao, S., Zhang, Z. J., & Yi, Y. (2018 C). Exploring the mechanism of technology standardization and innovation using the solidification theory of binary eutectic alloy. Technological Forecasting and Social Change, 135, 217-228.
Koch, C., & Blind, K. (2020). Towards Agile Standardization: Testbeds in Support of Standardization for the IIoT. IEEE Transactions on Engineering Management.
Lorenz, A., Raven, M., & Blind, K. (2019). The role of standardization at the interface of product and process development in biotechnology. The Journal of Technology Transfer, 1-37.
Martin, M. A. B. (2011). the defence of the future: innovation, technology and industry: spanish ministry of defense. Spanish ministryof defense.
Martinez-Costa, M., Jimenez-Jimenez, D., & del Pilar Castro-del-Rosario, Y. (2019). The performance implications of the UNE 166.000 standardised innovation management system. European Journal of Innovation Management.
Muller, J. A. (2018). Standardization and international business: evidence from German micro data.
OSullivan, E., & Brevignon-Dodin, L. (2012). Role of Standardisation in support of Emerging Technologies. Cambridge: Institute for Manufacturing, University of Cambridge.
Shafia, M., Abdollahzadeh, S., & Teimoury, E. (2014). The impact of the national standardization system on ranking the supply chain stages improvement. Uncertain Supply Chain Management, 2(4), 237-244.
Zoo, H., de Vries, H. J., & Lee, H. (2017). Interplay of innovation and standardization: Exploring the relevance in developing countries. Technological Forecasting and Social Change, 118, 334-348
Research paper