بررسی موانع تأثیرگذار در پیاده‌سازی سیستم‌ مدیریت انرژی (ISO5001) در صنایع دفاعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تبدیل انرژی، گروه مهندسی مکانیک، دانشکده مکانیک، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 استادیار، گروه مهندسی مکانیک، دانشکده مکاترونیک، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران

10.22034/jsqm.2020.256918.1262

چکیده

امروزه یکی از نیازهای مبرم جوامع انسانی به‌خصوص صنایع در تمامی کشورها، مسئله مدیریت انرژی می‌باشد. محدودیت منابع تجدید ناپذیر، هزینه‌های بالای سوخت، آلودگی‌های زیست‌محیطی و بحران‌های انرژی و مفهوم توسعه پایدار که هدف غایی تمامی جوامع می‌باشد، دلایل اصلی توجّه به مبحث انرژی است. در این راستا سازمان‌های ملّی و بین‌المللی درزمینه‌ی تدوین استاندارد، اقداماتی زمینه‌ی تهیّه استانداردهای سیستم‌های مدیریت انرژی انجام داده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها، استاندارد ISO50001 می‌باشد. انرژی برای صنایع دفاعی امری حیاتی است و می‌تواند هزینه اصلی این صنایع باشد. با توجه به اهمیت مدیریت انرژی، تعدادی از سیستم‌های مدیریت انرژی ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای ادغام بهره‌وری انرژی در شیوه‌های مدیریت سازمان‌ها برای تنظیم دقیق فرآیندهای عملیاتی و بهبود کار آیی سیستم‌های صنعتی توسعه‌یافته‌اند. هدف از این پژوهش بررسی موانع تأثیرگذار در پیاده‌سازی سیستم مدیریت انرژی ISO50001 در صنایع دفاعی می‌باشد. این پژوهش، به‌صورت توصیفی- پیمایشی می‌باشد. به‌منظور تحلیل و بررسی جایگاه مدیریت انرژی در صنعت دفاعی ابتدا باید موانع پیش رو موردتوجه قرار گیرد به این منظور جهت مشخص شدن این موانع ابتدا با تحلیل عاملی موانع پیاده‌سازی مدیریت انرژی در صنعت مذکور تعداد 30 پرسشنامه حاوی 26 سؤال در اختیار 30 نفر از خبرگان یخش صنعت دفاعی قرار داده شد. سپس نتایج پرسشنامه با استفاده از نرم‌افزار Spss مورد تحلیل قرار گرفت و میزان تحقق هرکدام از عوامل تعیین گردید. براساس مطالعات کتابخانه‌ای، موانع تأثیرگذار در پیاده‌سازی سیستم‌ مدیریت انرژی (ISO5001) در صنایع دفاعی، مدیریتی، فرا سازمانی، فرهنگ‌سازی، انگیزشی، کمبود منابع، موانع راهبردی و موانع ناشی از سازمان‌دهی می‌باشد. نتایج نشان داد که موانع ناشی از عدم سازمان‌دهی مناسب در صنعت دفاعی با میانگین 95/6 مهم‌ترین موانع پیاده‌سازی استاندارد سیستم‌های مدیریت انرژی در صنعت دفاعی می‌باشد ازاین‌رو توجه بیشتر به این موانع و انجام اقدامات موردنیاز برای رفع آن‌ها به پیاده‌سازی این استاندارد کمک قابل‌توجهی می‌کند.

کلیدواژه‌ها